BESİN ETİKETLERİNDE NELER YAZAR?

Besin etiket bilgilerinde, besinin besin öğeleri değerleri (karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineral miktarları), üretici firmaya ait bilgiler ve üretim izinleri, besinin içindekiler listesi ve porsiyon miktarı veya ağırlığı gibi bilgiler yer alır. Eğer besinin sağlıkla ilgili potansiyel bir etkisi varsa  (düşük yağlı, light, probiyotik ürünler vs.) bu etkilerin açıklandığı bölümde etikette yer alır.

BESİN ETİKETLERİ:             

• Besinin seçimi sırasında tüketiciye besin hakkında bilgi vermeli
• Besin seçimi sırasında tüketicinin sağlıklı besine yönelmesi sağlanmalı
• Sağlıklı besinlerin seçimi ile toplum sağlığı korumalı
• Besin üreticisinin daha kaliteli besin geliştirmesi konusunda teşvikte bulunmalı
• Besin etiketinde yapılan düzenlemeler ile yanlış ve yanıltıcı bilgilerin etikette  bulunması engellemeli.

Bir pakette: Besin adı, net miktarı, içindekiler, üretici ve paketleyici firmanın adı, tescilli markası ve adresi, son tüketim tarihi, parti ve/veya seri numarası, üretim izin tarihi ve sayısı, sicil numarası veya ithalat kontrol belgesi tarihi ve sayısı, orijin ülke gerektiğinde kullanım bilgisi ve/veya muhafaza şartları hacmen %1,2’den fazla alkol içeren içeceklerde alkol miktarı gibi bilgiler bulunmalıdır.

ETİKETLERİN DİLİ

Besinlerin etiketlerinde rastlayabileceğiniz bazı terimlerin açıklamaları:

** Yağsız et: Etin her 90 gramı için, toplam 10 gram yağdan daha az yağ ve 95 miligram kolesterol içerdiğini anlatır

** Ekstra yağsız et: Etin her 90 gramı için, toplam 5 gramdan daha az yağ ve 95 miligram kolesterol içerdiğini anlatır.

** Azaltılmış …. : Bazı besinlerin üzerinde “enerjisi azaltılmıştır” gibi cümlelere rastlayabilirsiniz. Bu besinler, kendine benzer ve normal üretilmiş besinlere nazaran %25 oranında daha az enerji, yağ veya kolesterol içermektedir.

** Light… : benzerlerine göre %30 daha az enerji veya %50 daha az yağ içermektedir.

** Zenginleştirilmiş… : Besine çeşitli besin öğelerinin üretim sırasında, sağlığı korumak amacıyla eklendiğini ifade eder. Örneğin C vitamininden zenginleştirilmiş meyve suları ve iyotlu tuz gibi bazı ürünler zenginleştirilmiş ürünlerdir.

** Taze dondurulmuş… : Bu tür besinler taze haldeyken hızla dondurulmuş olan besinlerdir.

** Homojenize süt: Sütten yağın ayrılması sonucunda, sütün pütürsüz ve berrak bir yapıya sahip olduğunu anlatan ifadedir.

** Pastörize …: Süt ve yumurta gibi besinlerde vücuda zarar verebilecek bütün bakterilerin, yüksek ısıda kısa süre ısıtılıp hızla soğutularak yok edildiğini anlatan ifadedir.

** UHT …: Yüksek ısıda besinde bulunan bütün mikroorganizmaların öldürüldüğünü belirten ifadedir. Bu tür ürünler oda koşullarında açılmadan 3 ay bekletilebilir. Fakat açıldıktan sonra buzdolabında saklanması gerekir.

** FENİLALANİN İÇERİR-İÇERMEZ: Fenilalanin, fenilktonüri hastalarında metabolize edilemeyen bir aminoasittir. Bu nedenle fenilketonüri hastaları tarafından tüketilmemeleri gerekir. Ürünlerde yer alan bu bilgi, fenilketonüri hastalarını bilgilendirmeyi amaçlar.

** ASPARTAM İÇERİR-İÇERMEZ: Aspartam vücutta yıkıldığında fenilalanin oluşturur. Bu nedenle Fenilketonüri hastalarının aspartam kullanmamaları gerekir. Ürünlerde yer alan bu bilgi, fenilketonüri hastalarını bilgilendirmeyi amaçlar.

** GLUTEN İÇERİR-İÇERMEZ: Gluten, çölyak hastalarının barsaklarına zarar veren bir tür protein yapıdır. Bu nedenle çölyak hastaları gluten içeren hiçbir ürünü kullanmamalıdırlar. Ürünlerde yer alan bu bilgi, çölyak hastalarını bilgilendirmeyi amaçlar.

Dyt.Nesrin Eriş